Iedereen die werkt met mensen, kan te maken krijgen met huiselijk geweld. Het kan lastig zijn om als professional of vrijwilliger signalen op te pikken van huiselijk geweld en om te weten wat je kunt doen bij vermoedens van huiselijk geweld.
Weet dat je altijd terecht kunt bij Veilig Thuis voor advies en overleg. Dat kan telefonisch via 0800 2000 of 088-243 94 00.
Hieronder vind je verschillende manieren om met huiselijk geweld in je (vrijwilligers)werk om te kunnen gaan.
Gebruik de meldcode
De meldcode helpt professionals om stappen te ondernemen bij vermoedens van huiselijk geweld en / of kindermishandeling.
Aan de hand van de vijf stappen van de Meldcode bepalen professionals of zij een advies vragen aan Veilig Thuis. Bij structurele of acute onveiligheid melden zij bij Veilig Thuis en kijken zij welke hulp kan worden ingezet voor het kind (en gezin).
Iedere organisatie werkzaam met kinderen en jongeren is sinds 2019 verplicht te werken met de (verbeterde) Meldcode en bijbehorend afwegingskader. In een aantal branches checkt de inspectie of de Meldcode bekend is en wordt toegepast.
TIP: Bekijk dit filmpje over het gebruik van de meldcode en bijbehorend afwegingskader.
Lees hier meer over de (verbeterde) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling en hier over het afwegingskader per beroepsgroep.
Een handig hulpmiddel die je in je organisatie op kunt hangen, is de RAK Poster Meldcode (klik voor een printbare versie).
Houd je kennis en vaardigheden op peil
‘Als ik dát had geweten toen ik díe casus had, dan had ik beter kunnen handelen’. Dit is iets wat we vaak horen van professionals: Er is specifieke kennis, kunde en vaardigheid nodig om signalen van huiselijk geweld te herkennen, om de meldcode goed uit te voeren, en adequaat te handelen bij situaties waarin (mogelijk) huiselijk geweld speelt.
Ken jij alle verschillende vormen van huiselijk geweld? Ken jij de signalen bij specifieke doelgroepen? Weet jij hoe je in gesprek gaat met ouders en kinderen? Weet jij wanneer je een melding moet maken? Ken jij alle uitzonderingen op de meldcode en weet je hoe je hiermee om moet gaan? De expertises binnen huiselijk geweld? Je kunt niet alles weten, maar je kunt er wel naar streven om zo goed mogelijk op de hoogte te blijven van de nodige expertise.
Je kennis en vaardigheden op peil houden vraagt veel. Wij helpen graag.
Stel een aandachtfunctionaris aan in je organisatie
Aandachtfunctionarissen (hierna AF) hebben een belangrijke rol in het implementeren van de meldcode in hun organisatie en in het borgen van de meldcode. Je bent (mede) verantwoordelijk voor het nakomen van en voldoen aan de wettelijke eisen die hierbij horen.
Als aandachtsfunctionaris ben je als professional werkzaam binnen je organisatie en word je gevraagd om de rol en taken van AF op je nemen. Het is dus meestal geen aparte functie (uitzonderingen daarop vormen vaak grote (koepel) organisaties). Bij kleine organisaties is één AF vaak voldoende, en grotere organisaties meerdere.
Hieronder lees je alvast meer over de rol van de aandachtsfunctionaris. Op de website van de LVAK is uitgebreide informatie te vinden.
Directe of Indirecte AF (dAF of iAF)
We onderscheiden indirecte aandachtsfunctionarissen en directe AF.
Een indirecte Af draagt zorg voor de implementatie van de Meldcode en bewaakt de borging en kwaliteit van processen. Een directe Af werkt vaak als leerkracht of zorgprofessional in de directe uitvoering met leerlingen en cliënten/ patiënten. Als directe AF is ben jij voor je collega’s hét aanspreekpunt bij zorgen of vermoedens van kindermishandeling.
Taken en verantwoordelijkheden
- Implementatie van en werken met de Meldcode
- Bewaken van interne processen rondom de Meldcode
- Zorgdragen voor doorontwikkeling processen in de organisatie
- Volgen van relevante ontwikkelingen, nieuwsbrieven en / of vakliteratuur. N.B. meld je aan voor de Nieuwsbrief van RAK waarin we je maandelijks op de hoogte houden van nieuws en ontwikkelingen via: info@rak-eindhoven.nl
- Informeren van collega’s
- Aanspreekpunt voor consultatie vermoedens huiselijk geweld en kindermishandeling binnen de eigen organisatie
- Ondersteuning en begeleiding van collega’s / medewerkers binnen de eigen organisatie bij (vermoedens van) huiselijk geweld en kindermishandeling
- Inwerken en informeren van nieuwe medewerkers / medeverantwoordelijk voor het opnemen van de juiste werkwijze in inwerkprogramma’s
Is het aanstellen van een AF verplicht?
Het aanstellen van een AF is niet wettelijk verplicht, maar wel dringend gewenst om de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling bespreekbaar te maken én structureel onder de aandacht van collega’s te brengen en te houden. Het werken volgens de meldcode is immers in veel gevallen wel verplicht, en de AF kan helpen om de nodige expertise rondom de meldcode en huiselijk geweld te borgen.
Versterk je positie als aandachtfunctionaris binnen je eigen organisatie en in Eindhoven
Het RAK voert oriënterende gesprekken met AF om samen te kijken naar jouw positie binnen je organisatie en waar je behoefte ligt om deze te kunnen versterken. Wij denken hier graag over mee. Neem contact met ons op voor een oriënterend gesprek.
Samen werkt beter! Het RAK organiseert meerdere keren per jaar een netwerkbijeenkomst voor professionals (specifiek voor aandachtfunctionarissen) in en om Eindhoven.
In samenwerking met aandachtfunctionarissen van verschillende organisaties, wordt elke netwerkbijeenkomst gevuld op basis van de behoefte van het netwerk. De inhoud bestaat altijd uit netwerken, updates vanuit het RAK, en deskundigheidsbevordering gefaciliteerd door een gastspreker.
Lees hier meer over de netwerkbijeenkomsten die het RAK organiseert voor aandachtfunctionarissen in Eindhoven en de regio.
Ben je geen aandachtfunctionaris, maar krijg je in je (vrijwilligers)werk wel te maken met huiselijk geweld? Neem contact met ons op, mogelijk kunnen we een extra netwerkbijeenkomst organiseren voor gelijkgestemden.
Word ambassadeur voor het thema huiselijk geweld
Niet alleen aandachtfunctionarissen kunnen zichzelf verdiepen in het thema huiselijk geweld en hun omgeving aanzetten om zich te professionaliseren in het onderwerp en te werken met de meldcode.
Als vrijwilliger kun je een hele belangrijke rol hierin innemen. Bijvoorbeeld door de organisatie te motiveren om een aandachtfunctionaris aan te stellen, of door te bespreken om trainingen aan vrijwilligers te geven over het signaleren van huiselijk geweld en wat ze kunnen doen bij vermoedens van huiselijk geweld.
Neem gerust contact met ons op als je ambassadeur wilt zijn voor het thema huiselijk geweld en wilt overleggen hoe je dit kunt aanpakken.